Projektowanie sypialni jest zawsze dużym wyzwaniem, ale kiedy trzeba uwzględnić szczególne potrzeby seniorów, jest jeszcze trudniejsze. Na szczęście nie ma takich problemów, których by się nie dało pokonać. Oto zestaw wskazówek, które pomogą urządzić idealną sypialnię dla seniora.
Miejsce w sypialni dla seniora
Młodsze osoby dość swobodnie wybierają miejsce, w którym urządzą swoją sypialnię. Starszym domownikom warto natomiast życie ułatwić. W zdecydowanej większości przypadków odpada pomysł z aranżacją sypialni na piętrze. Są oczywiście seniorzy, którzy bardzo cenią sobie widok z okna na poddaszu, ale to kwestia mocno indywidualna. Najczęściej dobrze będzie mieć z tyłu głowy, że starszym osobom z czasem będzie coraz trudniej się przemieszczać, więc lokalizacja na sypialnię powinna być zoptymalizowana przede wszystkim pod tym kątem.
Sypialnię dla seniora trudno będzie urządzić, patrząc tylko na katalogi z najnowszymi trendami.
Sprawą, której nie można pominąć, a która będzie jeszcze wracała w kolejnych poradach, jest uwzględnienie przyzwyczajeń seniora. Bardzo często chodzi o błahostki: niektórzy starsi ludzie są tak przyzwyczajeni czy to do mruczenia lodówki, czy szumu za oknem, że w ich przypadku przeniesienie sypialni w najcichszy kąt domu może wcale nie być tak dobrym pomysłem, jak się z początku wydaje.
Wygoda i bezpieczeństwo sypialni dla seniora
Z wiekiem każdy opada z sił, pojawiają się problemy ze wzrokiem i inne przypadłości. W sypialni nabiera to szczególnego znaczenia, bo w środku nocy nawet młodym osobom przychodzi z pewnym trudem ominięcie wszystkich mebli. Można tutaj iść dwiema drogami: to, czego z całą pewnością przesuwać nie trzeba: łóżko, dużą szafę czy stolik nocny, albo przymocować, albo po prostu wybrać modele na tyle masywne, żeby nie wchodziło w grę ich przypadkowe przesunięcie. Drugi sposób znajdzie zastosowanie przy wszystkich drobiazgach: krzesłach, fotelach czy różnych dodatkach w sypialni: powinny być lekkie i wygodne.
Warto też w tym miejscu zaznaczyć, że i pojmowanie wygody będzie zmieniało się z wiekiem. Seniorowi naprawdę rzadko przypadną do gustu skądinąd doskonałe designerskie krzesła. Lepszym rozwiązaniem będzie zwykle postawienie na proste, klasyczne i znane wzorce. W sypialni dla osoby starszej wartości estetyczne są oczywiście ważne, ale ocenia się je trochę inaczej, a priorytet zawsze ma funkcjonalność i ergonomia.
Właściwe wyposażenie w sypialni dla seniora – tu standardy się kończą
Jakie są najczęściej udzielane rady, jeśli chodzi o sypialnię? Usunąć z niej wszystko poza łóżkiem i małą nocną lampką. W przypadku sypialni dla osób starszych to jednak najczęściej nie zdaje egzaminu. Choćby przyzwyczajenie do oglądania telewizji przed snem jest tak silne, że usunięcie telewizora na pewno nie poprawi starszej osobie jakości wypoczynku. Trzeba tutaj zawiesić na kołku całą swoją wiedzę i spojrzeć na te kwestie indywidualnie.
Warto przyjrzeć się jeszcze raz klasycznym projektom.
Jeśli przy łóżku ma być stolik, to niech będzie odpowiedniej wielkości, żeby w nocy nie przeszkadzał. Jeśli na stoliku ma stanąć lampka, to może warto pomyśleć o takiej ze ściemniaczem, bo seniorzy będą przy niej spędzali więcej czasu, na przykład czytając książki. A jeśli telewizor, to zdecydowanie zawieszony na ścianie, żeby uniknąć stawiania w niewielkim zwykle pokoiku dodatkowych mebli, z których zresztą telewizor dość łatwo jest strącić. Jeśli chodzi o dodatkowe wyposażenie sypialni, to jest to sprawa, którą trzeba dogadać z głównymi użytkownikami pomieszczenia. Seniorzy mają swoje przyzwyczajenia, z którymi nie trzeba, a nawet nie należy walczyć – wystarczy po prostu zaprojektować sypialnię tak, żeby mogli cieszyć się życiem po swojemu.
Jak udekorować sypialnię dla seniora?
Większość nowoczesnych projektów sypialni, choć pięknie wygląda, seniorom raczej nie przypadnie do gustu. Warto pamiętać, że spora część starszych osób przez całe życie tak naprawdę nie korzystała z oddzielnej sypialni – spali w wielofunkcyjnych pokojach, których estetyka po prostu stała się dla nich czymś oczywistym.
- Niekoniecznie dobrym pomysłem będzie utrzymanie pastelowej kolorystyki, nie wspominając już o białych ścianach.
- Prawie zawsze koniecznością będzie zawieszenie dekoracji okiennych: firan i zasłon (nie ma znaczenia, że od zewnątrz są rolety, które zaciemniają sypialnię lepiej niż jakikolwiek materiał).
- W sypialni dla seniora warto przeznaczyć jakąś małą szafkę na tradycyjne bibeloty – nie jest ważne, że nie pasują one często do ogólnego wystroju. Mają po prostu pewien znajomy urok i nierzadko wędrują za seniorem od wielu, wielu lat: w sypialni musi się znaleźć dla nich miejsce.
- Sypialnie w nowoczesnych projektach są zwykle proste i skromne. W sypialni dla seniora zazwyczaj natomiast potrzebne będzie miejsce czy na dodatkową szafkę, obrazek lub krzyż nad drzwiami, oddzielne krzesło, które posłuży tylko do złożenia ubrań na rano. Znów: funkcjonalność ponad estetykę.
Pokój łatwy do sprzątania
Projektowanie sypialni dla seniora wymaga jeszcze rozwiązania jednego problemu. Musi to być pokój bardzo łatwy do sprzątania. Najlepiej bez dywanów, a jeśli już, to raczej z dywanikiem przy łóżku, zamiast grubej wykładziny na całej podłodze. Szafki albo zabudowane od dołu, albo na nóżkach, żeby łatwiej było pod nimi sprzątnąć, łóżko z dostępem z trzech stron, co ułatwi zmianę bielizny pościelowej.
Wielu seniorów stara się, nawet kiedy brakuje im na to sił, utrzymać wokół siebie porządek bez pomocy innych osób. Niech będzie to jak najłatwiejsze. Owszem, dzieci często tłumaczą starszym rodzicom, że nie ma potrzeby, że pomogą w sprzątaniu, ale wszyscy wiemy, jak to działa: seniorzy chcą być samodzielni, trzeba więc tak zaprojektować sypialnię, żeby ta samodzielność nie kosztowała ich zbyt wiele wysiłku.
Cenne porady dotyczące projektowania sypialni dla osoby starszej
- Przy projektowaniu sypialni dla seniora trzeba zwrócić uwagę na łatwość komunikacji w samej sypialni (droga między łóżkiem a oknem, łóżkiem a drzwiami czy łóżkiem a szafą z ubraniami powinna być prosta i szeroka), ale też na skomunikowanie sypialni z innymi pomieszczeniami, głównie łazienką i kuchnią.
- Warto przyjrzeć się jeszcze raz klasycznym projektom: łóżka dla seniorów mogą mieć inną wysokość (aby łatwiej było z nich wstać), krzesełka też się trochę różnią, a meble do sypialni generalnie warto wybierać z tych nieco niższych.
- Należy uwzględnić odpowiednie zmiany w projekcie instalacji elektrycznej – na przykład zastąpić klasyczny wyłącznik światła głównego przy drzwiach, wyłącznikiem schodowym, który pozwoli włączyć światło przy drzwiach i wyłączyć już z łóżka. Alternatywą będzie oświetlenie sterowane pilotem.
- Warto przy projektowaniu sypialni sugerować się też wyglądem i aranżacją wnętrza wcześniej wykorzystywanego przez seniora jako sypialnia. Podobna orientacja i aranżacja będą czynnikiem zwiększającym komfort.
Sypialnię dla seniora trudno będzie urządzić, patrząc tylko na katalogi z najnowszymi trendami. Duże znaczenie będą miały przyzwyczajenia osoby starszej i ewentualne ograniczenia związane z wiekiem czy chorobami. To one mogą na przykład wymusić przeniesienie niżej wyłącznika światła lub obniżenie klamki w drzwiach. To detale, ale końcowa ocena projektu będzie zależała często właśnie od nich. Warto też pamiętać, że choć wiele nowoczesnych rozwiązań: oświetlenie adaptacyjne, smartdom i inne technologie to źródło mnóstwa ułatwień, dla seniora będą zbyt skomplikowane i obce, a w sypialni to najpoważniejsza wada. Czasem droga do ideału nie będzie więc wcale równoległa z nowoczesnością.