Aranżacja kuchni – poznaj podstawowe zasady projektowania funkcjonalnej przestrzeni. Zobacz, jak stworzyć projekt kuchni i jak urządzić tę część domu.
Aranżacja kuchni – projekt kuchni od architekta czy samodzielne planowanie?
Kuchnia jest jednym z najważniejszych pomieszczeń i określana jest jako serce naszego domu, dlatego też ważny jest nie tylko wystrój, ale przede wszystkim funkcjonalność i zgodność z naszymi potrzebami. Wielu inwestorów zastanawia się, czy zlecić projekt nowoczesnej kuchni profesjonalnemu architektowi wnętrz, czy może spróbować samodzielnie zaprojektować kuchnię. Obie opcje mają swoje wady i zalety, które przedstawiamy Wam poniżej.
Projektując kuchnię samodzielnie, przede wszystkim będziemy mieć pełną kontrolę nad każdym szczegółem dotyczącym wyposażenia czy wykończenia tego pomieszczenia. Często jest to rozwiązanie bardziej atrakcyjne pod względem kosztorysu, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że współcześnie na rynku dostępne są darmowe programy czy aplikacje do projektowania wnętrz, które mogą ułatwić planowanie przestrzeni. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że samodzielne zaprojektowanie kuchni może być trudne, jeśli nie mamy doświadczenia w aranżacji wnętrz. Procesy wyboru najlepszego układu i rozplanowania poszczególnych elementów zabudowy kuchennej oraz etapy wybierania materiałów mogą być czasochłonne. Bez profesjonalnej wiedzy łatwo jest również popełnić błędy, które mogą wpłynąć na funkcjonalność kuchni.
Zatrudnienie projektanta wnętrz to opcja, która będzie wiązać się z większym nakładem finansowym, ale może przynieść wiele korzyści. Profesjonalista pomaga nie tylko w wyborze odpowiednich materiałów, kolorystyki, czy stylu, ale także zaproponuje funkcjonalne rozwiązania, które będą spełniać indywidualne potrzeby domowników. Może pomóc w maksymalnym wykorzystaniu dostępnej przestrzeni, co w szczególności ważne jest w sytuacji, gdy mamy małą kuchnię. Prócz wyższych kosztów wadą może być mniejsza kontrola nad projektem. Architekt wnętrz oczywiście będzie współpracować z nami na każdym etapie, jednak część decyzji może wymagać pewnych kompromisów. Co więcej, gotowy projekt kuchni może wiązać się z dłuższym czasem oczekiwania.
Podejmując decyzję i wybierając między samodzielnym zaprojektowaniem kuchni a współpracą z architektem wnętrz, powinniśmy zwrócić uwagę na takie aspekty jak:
- budżet,
- wielkość pomieszczenia i jego bryła,
- detale techniczne,
- czas.
Jak samodzielnie zaprojektować kuchnię? Podstawowe zasady
Samodzielne zaprojektowanie i urządzenie kuchni wymaga przemyślenia wielu aspektów, aby stworzyć funkcjonalną i estetyczną przestrzeń. Na początku powinniśmy określić funkcje, które będzie spełniać kuchnia. Warto więc odpowiedzieć sobie na kilka pytań.
- Czy w kuchni będziemy wyłącznie gotować, czy może będzie to również przestrzeń do spożywania posiłków?
- Czy kuchnia będzie połączona z jadalnią?
- Czy kuchnia będzie pomieszczeniem zamkniętym?
- Ilu domowników będzie na co dzień korzystać z kuchni?
- Czy w kuchni stanie stół z krzesłami?
- Czy planujemy umieścić wyspę kuchenną?
- Czy oprócz kuchni planujemy również osobne pomieszczenie gospodarcze (spiżarnię)?
Projektując kuchnię, pod uwagę należy wziąć usytuowanie pomieszczenia pod względem czterech stron świata. Najlepiej, aby kuchnia została zaplanowana od strony północnej, północno-zachodniej, północno-wschodniej. Wówczas nie będzie dodatkowo dogrzewana za pomocą promieni słonecznych.
Programy/aplikacje ułatwiające projektowanie kuchni
Jeśli zdecydowaliśmy się na samodzielnie zaprojektowanie kuchni, to możemy skorzystać z darmowych programów i aplikacji, które ułatwią nam to zadanie. Są to:
- Ikea Kreativ,
- SketchUp,
- Plan Your Room,
- HomeStyler,
- Sweet Home 3D,
- HomeByMe.
Podział na strefy robocze
W projekcie kuchni warto uwzględnić podział na tak zwane strefy robocze, dzięki czemu kuchnia będzie lepiej zorganizowana.
Strefy robocze w kuchni to:
- strefa zapasów – składają się na nią takie elementy kuchennego wyposażenia jak: lodówka, zamrażarka, szafki na produkty spożywcze niewymagające przechowywania w lodówce; strefa powinna zostać zaplanowana blisko wejścia do kuchni;
- strefa przechowywania – obejmuje przede wszystkim wszelkiego rodzaju szafki i półki do przechowywania np. elementów zastawy, garnków, sztućców, małego AGD, akcesoriów kuchennych;
- strefa przygotowywania posiłków – to przede wszystkim blaty robocze (blat główny oraz blaty pomocnicze) szafek kuchennych lub wyspa kuchenna, a także wszelkiego rodzaju relingi kuchenne, pojemniki, deski do krojenia itp.;
- strefa gotowania – obejmuje: kuchenkę / płytę grzewczą, kuchenkę mikrofalową, okap kuchenny;
- strefa mokra (strefa zmywania) – składa się ze zmywarki, zlewozmywaka oraz z szafki ulokowanej pod zlewem.
Zasada trójkąta roboczego
Złota zasada trójkąta to jedna z najważniejszych zasad kuchennej ergonomii. Trójkąt roboczy usprawni prace kuchenne, a także sprawi, że łatwiej nam będzie przemieszczać się w obrębie kuchni. Trójkąt określa funkcjonalne ustawienie trzech najważniejszych elementów wyposażenia, czyli: lodówki, zlewozmywaka, kuchenki (płyty grzewczej lub piekarnika). To właśnie one będą tworzyć wierzchołki trójkąta, który rysowany jest w odniesieniu do rzutów pomieszczenia. Łączna długość ramion nie powinna przekraczać 7 metrów. W dużych kuchniach możemy wprowadzić więcej niż jeden trójkąt roboczy – zwłaszcza w sytuacji, gdy piekarnik zostanie zaplanowany w większej odległości od kuchenki. Oczywiście ustawienie tych trzech elementów powinno być spójne z instalacją – ważne jest zwłaszcza umieszczenie zlewu w pionie kanalizacyjnym, dlatego też to właśnie zlewozmywak będzie stanowić punkt odniesienia podczas wprowadzania złotej zasady.
Zgodnie z zasadami kuchennej ergonomii przyjmuje się, że:
- odległość pomiędzy lodówką a kuchenką powinna wynosić od 120 do 270 centymetrów;
- odległość między zlewozmywakiem a kuchenką powinna wynosić od 120 do 210 centymetrów;
- odległość pomiędzy lodówką a zlewozmywakiem – od 120 do 210 centymetrów; lodówki nie powinno się stawiać tuż obok kuchenki, aby nie zwiększać zużycie prądu; lodówki nie należy ustawiać także w pobliżu okna.
Uwaga: Trójkąta roboczego nie zaplanuje się w przypadku zabudowy jednorzędowej (liniowej).
Jak zaaranżować kuchnię? Rozmieszczenie i wymiary zabudowy kuchennej
Projektując i urządzając nowoczesną kuchnię samodzielnie, powinniśmy także zwrócić uwagę na rozmieszczenie i wymiary szafek w kuchni, tak aby dopasować je do możliwości pomieszczenia. W niektórych przypadkach dobrym wyborem będzie zamówienie mebli na wymiar.
- Wysokość szafek w dolnej zabudowie zależy od wysokości blatu roboczego.
- Aby idealnie dopasować blat roboczy do wzrostu użytkowników, warto zmierzyć odległość od ręki zgiętej w łokciu do podłogi, a następnie od otrzymanego wyniku odjąć 15 centymetrów.
- Przyjmuje się, że odległość pomiędzy dolnymi a górnymi szafkami nie powinna być mniejsza niż 45 centymetrów.
- Płyta grzewcza montowana jest najczęściej w szafkach o szerokości od 60 do 80 centymetrów.
- Zlewozmywak jednokomorowy montowany jest w szafce o szerokości 50 centymetrów, a natomiast zlew dwukomorowy – w szafce o szerokości 80 centymetrów.
- Długość blatu roboczego powinna wynosić od 60 do 120 centymetrów.
- Gniazdka elektryczne powinny zostać ulokowane w odległości minimum 30 centymetrów od zlewu.
Uwaga: Na rynku dostępne są modele mebli modułowych, które można dowolnie ze sobą łączyć. Warto wybierać także szafki z głębokimi szufladami. Dodatkowe miejsce do przechowywania oraz porządek w kuchni zyskamy dzięki nowoczesnym organizerom.
Kuchnia z wyspą lub półwyspem
Wyspa kuchenna to element występujący w praktycznie każdej modnej kuchni. Najprościej mówiąc, wyspa to szafki kuchenne z blatem roboczym, które można obejść z każdej strony. Natomiast półwysep kuchenny jest z jednej strony zabudowany meblami kuchennymi i stanowi przedłużenie szafek dolnego indeksu.
Zarówno wyspa kuchenna, jak i półwysep dopasują się do każdego wystroju kuchni i idealnie sprawdzają się w pomieszczeniach zamkniętych i otwartych. Wśród ich funkcji można wymienić:
- możliwość przygotowywania posiłków (cała powierzchnia wyspy lub półwyspu w roli blatu roboczego);
- możliwość spożywania posiłków (wyspa lub półwysep w roli wysokiego stołu – wówczas należy wybierać wyższe modele oraz dokupić krzesła barowe);
- możliwość gotowania (na wyspie można umieścić płytę grzewczą lub piekarnik);
- możliwość przechowywania akcesoriów kuchennych (wyspa z pojemnymi szufladami lub z otwartymi półkami).
Jaki kształt kuchni?
W projekcie należy uwzględnić układ kuchni, czyli rozmieszczenie elementów zabudowy kuchennej. Umeblowana kuchnia powinna być nie tylko ładna i przytulna, ale też zapewniać komfort w użytkowaniu. Najpopularniejsze układy kuchenne to: układ dwurzędowy, układ jednorzędowy, układ w kształcie litery „L”, układ w kształcie litery „U”, układ w kształcie litery „G”.
Kuchnia w kształcie litery L
Kuchnia w kształcie litery „L” to jeden z najbardziej uniwersalnych układów, który można wprowadzić do kuchni otwartej oraz do kuchni zamkniętej. Często sprawdzi się także przypadku kuchni o małym metrażu lub w aneksie kuchennym.
Układ w „L” oferuje wiele możliwości aranżacji kuchni, a poszczególne elementy są ulokowane blisko siebie. Jednak należy pamiętać o tym, że do zagospodarowania będziemy mieć jeden narożnik – współcześnie na rynku dostępnych jest wiele nowoczesnych mebli narożnych.
Uwaga: „L-ka” nie sprawdzi się w kuchniach długich oraz wąskich.
Kuchnia w kształcie litery U
Układ kuchni w kształcie litery „U” obejmuje dwa równoległe rzędy zabudowy kuchennej, które połączone są poprzecznym, krótszym rzędem. Układ sprawdza się w kuchniach na planie prostokątnym lub kwadratowym, a także w kuchniach zamkniętych i integrujących się z inną przestrzenią. Zbyt gęsta zabudowa może jednak optycznie zmniejszyć i przytłoczyć pomieszczenie.
Kuchnia z salonem (otwarta kuchnia)
Kuchnia otwarta, czyli kuchnia z salonem, to rozwiązanie szczególnie popularne w nowym budownictwie. Architekci wnętrz zalecają, aby otwarte pomieszczenie miało optymalną wielkość 20 metrów kwadratowych. Warto podzielić przestrzeń w taki sposób, aby strefa kuchenna nie przekraczała 1/3 całego pomieszczenia.
Uwaga: Kuchnię najczęściej otwiera się na salon, ale możliwe jest, aby stworzyć wspólną przestrzeń np. z korytarzem lub z jadalnią.
Materiały do kuchni – jakie wybierać?
Wybór odpowiednich materiałów to klucz do stworzenia kuchni, która będzie nie tylko piękna, ale także trwała. Szczególną uwagę warto zwrócić na blaty kuchenne, ściany między szafkami oraz na fronty mebli.
W przypadku blatów kuchennych liczy się wytrzymałość, odporność na zarysowania i łatwość w czyszczeniu. Nowoczesnym, designerskim rozwiązaniem, które zdobywa coraz większą popularność, jest blat HPL (High Pressure Laminate). To materiał łączący zalety kamienia i laminatu – jest ultracienki, niezwykle trwały, a do tego wygląda elegancko i dekoracyjnie. Blat kuchenny może być również wykonany z: laminatu, naturalnego drewna, kamienia naturalnego (np. granit, marmur, kwarc), konglomeratu kwarcowego, szkła, stali nierdzewnej.
Ściana między szafkami w kuchni to przestrzeń, która jest narażona na zabrudzenia, dlatego warto wybrać materiał, który jest łatwy w utrzymaniu czystości. Popularne opcje to m.in.: szkło hartowane, płytki ceramiczne lub panele z tworzywa sztucznego. Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety – szkło dodaje elegancji i odbija światło, płytki są wytrzymałe, odporne na działanie wilgoci i wysokich temperatur i oferują ogromny wybór wzorów oraz faktur, a panele są łatwe w montażu.
Wybór odpowiednich frontów ma duży wpływ na ostateczny wygląd kuchni. Jeśli zależy nam na łatwości w utrzymaniu czystości, to warto rozważyć fronty lakierowane w wersji antyfinger, które zapobiegają powstawaniu odcisków palców. Warto wspomnieć o tym, że do wnętrz o niewielkim metrażu zalecane są fronty w jasnych barwach, także fronty lakierowane i z przeszkleniami.
Kuchnia, którą łatwo utrzymasz w czystości
Jak zaaranżować kuchnię, którą łatwo utrzymać w czystości? Zapoznajcie się z naszymi propozycjami.
- W kuchni łatwiej jest utrzymać porządek, jeśli zadbamy o organizację w szafkach. Współcześnie na rynku dostępne są rozwiązania typu cargo (kosze cargo poruszają się po prowadnicach), magic corner (system wysuwanych koszy do szafek narożnych).
- Kolejną ważną kwestią jest kolor frontów mebli kuchennych. Zwłaszcza w dolnej zabudowie nie zalecamy czarnych frontów ze względu na widoczność zacieków oraz odcisków palców. W kuchni bezproblemowe będą fronty białe, kaszmirowe lub imitujące drewno. Warto zwrócić uwagę na wspomniane już fronty antyfinger.
- Również zabudowa po sam sufit (słupkowa) sprawi, że nie będziemy musieli czyścić miejsc trudno dostępnych.
- Okno w kuchni w pobliżu zlewu powinno zostać ulokowane powyżej linii blatu, tak, aby nie chlapała na nie woda.
- Zbiornik na płyn do mycia naczyń i mydło warto wbudować w blat lub zlew.
- Porządek na blacie kuchennym zachowamy dzięki suszarce na naczynia wgłębionej w zlew.
- Zamiast klasycznych szafek warto wybierać głębokie szuflady.
Pomysły na aranżację kuchni [inspiracje]
Powyżej opisaliśmy najważniejsze zasady projektowania kuchni, które sprawią, że wnętrze stanie się praktyczne i ergonomiczne. Nie zapominajmy również o tym, że kuchnia powinna się podobać nam, dlatego też nie zawsze pogoń za trendami jest dobrym rozwiązaniem. Styl aranżacyjny kuchni powinien być zgodny z naszymi indywidualnymi preferencjami.
Ważnym elementem w aranżacji kuchni, prócz mebli, jest światło. Modne oświetlenie kuchni powinno łączyć ze sobą kilka źródeł światła – prócz oświetlenia sufitowego (np. lampy wiszącej) ważne jest oświetlenie punktowe. Warto doświetlić: blaty robocze, okolice kuchenki i zlewu, wyspę kuchenną, stół. Jasna kuchnia może również wizualnie wyglądać na większą, niż jest w rzeczywistości.
Biała kuchnia
Dobrym pomysłem będzie zwłaszcza mała kuchnia urządzona w bieli. Dlaczego? Jasne fronty mebli w połączeniu z jasnymi ścianami (np. odcienie bieli, beże, szarości, kremy), optycznie powiększą przestrzeń.
Uwaga: Białe kuchnie często urządzane są w stylu skandynawskim oraz minimalistycznym.
Czarna kuchnia
Czarna kuchnia to wybór przede wszystkim elegancki i nowoczesny.
Wspomnianym już minusem frontów w kolorze czarnym jest widoczność zacieków, smug czy odcisków palców.
Kaszmirowa kuchnia
Kolor kaszmirowy to ciepły, neutralny odcień pomiędzy beżem a szarością, który wprowadza do wnętrza przytulność i spokój. Kaszmirowe fronty kuchenne często są wykończone w matowej lub półmatowej wersji, co dodaje im elegancji.
Kaszmirowy odcień dobrze komponuje się z naturalnymi materiałami takimi jak drewno, kamień czy rattan. Można po połączyć z bielą, złotem czy pastelami, aby dodać wnętrzu lekkości.
Kuchnia z drewnem w roli głównej
Kuchnia z drewnem w roli głównej może przybierać różne formy – od rustykalnej po nowoczesną. Drewniane fronty, blaty czy podłogi nadają wnętrzu przytulnego charakteru.
Drewno można zastosować w kuchni na wiele sposobów: od naturalnych desek, przez lakierowane fronty, po fornirowane płyty MDF. Świetnie komponuje się z innymi materiałami takimi jak stal nierdzewna, szkło, kamień.