Biokominki to gorący temat w ostatnich latach i trudno się temu dziwić. Relatywnie tanie, łatwe w montażu – to się może podobać. Ale i głosów krytyki wcale nie brakuje. Jakie argumenty padają z obu stron? Jakie wady i zalety mają nowoczesne kominki i czy warto taki sobie zainstalować?
Biokominki – czym są?
Biokominki to rozwinięcie idei klasycznego kominka. Mogą mieć praktycznie dowolną budowę i wielkość, a ich cechą wspólną jest zasilanie płynnym (lub żelowym) paliwem. Jest nim etanol (zwany bioetanolem, ale z chemicznego punktu widzenia to ta sama substancja), którego podstawowe zalety to czyste spalanie do pary wodnej i dwutlenku węgla – bez sadzy i zanieczyszczeń pyłowych. Biokominki najczęściej mają zbiornik pozwalający na podtrzymanie płomienia od 2 do 8 godzin. Mogą mieć konstrukcję wkładu kominowego, mogą być wolno stojące lub nawet do zawieszenia na ścianie albo zabudowy.
Jakie są największe wady biokominków?
Przede wszystkim należy sobie zdać sprawę z tego, że choć bioetanol ma wysoką wartość energetyczną, to zasadniczo biokominki ze względu na konstrukcję paleniska nie sprawdzają się jako metoda grzewcza. Ciepło unosi się dzięki konwekcji, a to znaczy, że pod względem ekonomicznym jest to raczej kiepska metoda. Oczywiście, że w przypadku wkładów kominowych czy biokominków do zabudowy można ten problem na kilka sposobów obejść, ale jako podstawowe źródło ciepła biokominek się raczej nie sprawdzi.
Prawidłowo eksploatowany biokominek jest bardzo bezpiecznym źródłem ciepła.
Po drugie, biokominki wymagają zastosowania dedykowanego paliwa. Problem tu polega na tym, że jest ono dość drogie. O ile więc zasilanie typowo dekoracyjnego modelu nie będzie jakimś wielkim wyzwaniem dla budżetu, o tyle już codzienne zalewanie biokominka litrem lub dwoma będzie ciążyło na wydatkach. Oczywiście w teorii do paleniska można nalać dowolnego paliwa, ale konstrukcja jest zoptymalizowana pod kątem spalającego się równo bioetanolu, a jakiekolwiek zmiany paliwa stwarzają realne niebezpieczeństwo pożaru.
Ostatnia sprawa to praktyczność biokominków w domu, w którym mieszkają małe dzieci lub zwierzęta. Większość konstrukcji jest oczywiście stabilna i ma bezpieczną konstrukcję, ale należy wziąć pod uwagę, że palenisko jest w większości zasłonięte jedynie częściowo (albo wcale), a przewrócenie lub zrzucenie takiego biokominka oznacza naprawdę gigantyczny problem.
Dlaczego warto zainteresować się biokominkiem?
- Podstawową zaletą biokominka są walory estetyczne. Dzięki niemu za ułamek ceny można w dowolnym miejscu stworzyć namiastkę klasycznego kominka. To zdecydowanie interesujący element aranżacji.
- Biokominki są względnie tanie – jeśli nie masz pewności, czy przypadnie ci do gustu, możesz zaryzykować. Instalacja biokominka nie wymaga oddzielnych przewodów kominowych ani żadnych innych prac budowlanych.
- Prawidłowo eksploatowany biokominek jest bardzo bezpiecznym źródłem ciepła. Paliwo spala się równomiernie i zawsze do wody oraz dwutlenku węgla (konieczne jest zapewnienie standardowego przepływu powietrza).
- W porównaniu z klasycznymi kominkami biokominki mają tę zaletę, że można je wielokrotnie przenosić i ustawiać w innym miejscu, co nie ogranicza możliwości aranżacyjnych.
- Jako źródło ciepła może nie są one szczególnie ekonomiczne, ale jako atrakcyjna dekoracja – nie kosztują wiele, nawet uwzględniając koszty paliwa.
Czy biokominka można użyć jako elementu systemu grzewczego?
O wadach i zaletach nowoczesnych kominków warto powiedzieć więcej w kontekście efektywności grzewczej. Co do zasady oczywiście biokominki mogą być wykorzystane do ogrzewania – czy przynajmniej dogrzewania – pomieszczeń. Ostatecznie spalają wysokoenergetyczne paliwo, więc mają spory potencjał, jeśli chodzi o dostarczanie ciepła do otoczenia. Problemy tutaj mogą wynikać ze szczegółów konstrukcyjnych.
Ciepłe powietrze szybko unosi się do góry, co oznacza, że nie jest dystrybuowane równo w pomieszczeniu i zwiększenie odczuwalnej temperatury będzie wymagało zużycia sporej ilości paliwa. Jeśli by jednak wymusić mieszanie się powietrza w pokoju, to skuteczność będzie znacznie wyższa. Pozostaje jeszcze cały czas kwestia kosztów. Z jednej strony – nawet duże biokominki zużyją w miesiąc paliwa za kilkadziesiąt, może około 200 czy 300 złotych, jeśli będą używane bardzo często. To sporo, ale nie na tyle, żeby przesądzać o nieopłacalności w pewnych szczególnych przypadkach.
Musisz jednak zwrócić uwagę na to, że wielu producentów wcale nie stara się optymalizować swoich biokominków jako źródeł ciepła. Od początku są one tworzone jako elementy dekoracyjne. Jeśli chodzi na małe modele, które mają zbiorniczek na 0,2 litra bioetanolu, to oczywiste jest, że nawet w małym pomieszczeniu nie zrobią one wielkiej różnicy. Z kolei biokominki do zabudowy lub wkłady kominkowe oczywiście mają tu zdecydowanie większe możliwości i są zwykle konstruowane nieco inaczej, by lepiej rozprowadzały ciepło.
Podstawową zaletą biokominka są walory estetyczne.
Wady i zalety biokominka jako elementu aranżacji
Drugim podstawowym zastosowaniem biokominka jest rola czysto dekoracyjna. Tutaj oczywiście należy kierować się stylem i estetyką wykonania – wybór jest olbrzymi i można znaleźć biokominek, który będzie pasował do dowolnego stylu wnętrza.
Największą zaletą w tym kontekście będzie mobilność zdecydowanej większości modeli – biokominki to głównie dekoracje wolno stojące, natomiast te do zabudowy też można umieścić w dowolnym miejscu, ponieważ nie wymagają podłączenia do przewodu kominowego. Walory estetyczne nie podlegają dyskusji – dobrze dobrany biokominek zawsze wygląda dobrze. Ale czy pojawiają się w związku z tym jakieś wady?
Najpoważniejszą jest prawdopodobnie to, że biokominek nie zawsze jest łatwo wkomponować w stylizację pomieszczenia. Musi on być odpowiednio wyeksponowany, a dla każdego modelu producent określa też minimalną odległość od innych palnych materiałów (zwykle jest to kilkadziesiąt centymetrów). Może to sprawiać, że niektóre aranżacje przez ustawienie biokominka zrobią się nieco zbyt ciasne i stłoczone. Musisz też pamiętać o tym, że o ile sama forma biokominka może być świetnie dopasowana, to aranżacja będzie też zmieniała się pod wpływem samego płomienia.
Drugim podstawowym zastosowaniem biokominka jest rola czysto dekoracyjna.
Czy nowoczesne kominki mają więcej wad, czy zalet?
Wad jako takich, które by wynikały z samych założeń biokominków, chyba nie ma. Głosy krytyki płyną przede wszystkim ze strony osób, które chciałby w pełni biokominkiem zastąpić klasyczny kominek. To faktycznie będzie trudne. Jeśli jednak zaakceptować to, że nowoczesne kominki to przede wszystkim dekoracja – wtedy okazuje się, że ich zalety zdecydowanie przeważają nad wadami i warto zdecydować się na zakup jakiegoś – niekoniecznie największego – modelu. Zdecydowanie w wielu przypadkach warto dać biokominkom szansę.