Słońce jest wzorcem dla sztucznych źródeł światła. W domach i mieszkaniach najważniejsze jest światło słoneczne, o jego dostępie decyduje wielkość i liczba okien. Oświetlenie sztuczne też jest niezbędne. Odpowiednie warunki stworzymy, umiejętnie wykorzystując punkty oświetleniowe, natężenie i barwę światła.
Jednostką oświetlenia, określającą wielkość strumienia światła padającego prostopadle na daną powierzchnię lub przedmiot, jest Lux (lx). Siła oświetlenia zależy od odległości między źródłem światła a oświetlaną powierzchnią. W pokoju dziennym oświetlenie ogólne może mieć od 50 do 100 lx, oświetlenie do krótkiego czytania - 150 lx, w miejscu do nauki i pracy - 300 lx. W sypialni wystarczy oświetlenie ogólne 50 lx, a do czytania w łóżku 150 lx. W kuchni dobre oświetlenie miejsca pracy to ok. 300 lx. W łazience oświetlenie ogólne to 100 lx, oświetlenie lustra - 200 lx. W przedpokoju oświetlenie to 150 lx. Ogólne oświetlenie schodów - 100 lx. W pokoju do pracy oświetlenie biurka - 300 lx.
Ledy jako źródło światła są stosowane także w oprawach stojących, zwieszanych czy kinkietach.
Światło ciepłe i zimne
Najbardziej korzystne jest światło o ciepłej i obojętnej barwie. Takie światło jest w żarówkach, niektórych lampach jarzeniowych, a trochę bardziej chłodne - w halogenowych. Oświetlenie halogenowe za to wiernie oddaje barwy. Barwę światła opisuje temperatura barwowa mierzona w stopniach Kelwina (K). Określa wrażenie barwy światła emitowanego przez żarówkę. Światło o temperaturze barwowej 2800-3200K sprzyja relaksowi i odpoczynkowi. Światło zimnobiałe z zakresu powyżej 5000K jest najbardziej odpowiednie do pracy, ma działanie pobudzające. Jest bardzo zbliżone do światła dziennego w samo południe. Najbardziej neutralne, zbliżone do światła naturalnego, jest światło halogenowe. Światło ciepłe daje zwykła żarówka, zaś zimne świetlówka. Barwa światła powoduje, że kolory użyte we wnętrzu mogą się zmienić. Ciepłe światło sprawia, że ciepłe barwy stają się bardziej rozświetlone, zimne natomiast przytłumione. W świetle zimnym kolory ciepłe słabną, natomiast zimne wzmacniają się. Wybierając oświetlenie o odpowiednio dobranej temperaturze barw, możemy wpływać na odbiór wizualny wnętrza. Temperatura barw ma wpływ na oddawanie barw przedmiotów i na nastrój człowieka. Światło ciepłe sprzyja rozluźnieniu i relaksowi, zimne polepsza zdolność koncentracji, jest najlepsze do pracy.
W domach i mieszkaniach korzystamy z trzech rodzajów oświetlenia:
- Ogólnego, które składa się najczęściej z zamocowanego centralnie przy suficie źródła światła. Ten rodzaj oświetlenia służy ogólnej orientacji w położeniu mebli i przedmiotów przy braku dziennego światła.
- Miejscowego lub funkcjonalnego, które oświetla miejsca wykonywania różnych czynności: czytania, przygotowania i spożywania posiłków, przeglądania zawartości szafy. Jest to na ogół światło kierowane na konkretną powierzchnię.
- Nastrojowego lub dekoracyjnego - służącego do kształtowania wnętrza, jego kompozycji, do budowania jego klimatu i charakteru. Są to kinkiety, wbudowane oprawy typu downlight, taśmowe oświetlenie ledowe, lampy stołowe, stojące, oświetlenie obrazów i oświetlenie montowane w podłodze. A także drobne dekoracje świetlne - świece, lampiony, donice podświetlane.
Najbardziej korzystne jest światło o ciepłej i obojętnej barwie.
Modnie i dekoracyjne światło w domu
Aby stworzyć przyjemną nastrojową aranżację wnętrza przy użyciu oświetlenia dekoracyjnego, możemy wykorzystać różne sposoby. Już na etapie projektowania wnętrza powinniśmy zaplanować rozmieszczenie dodatkowego, dekoracyjnego oświetlenia.
Kinkiety są bardzo przydatne, gdy górne oświetlenie jest zbyt jasne: przy oglądaniu telewizji, rozmowie czy przy korzystaniu z ciągów komunikacyjnych, holu czy schodów. Ich światło jest delikatniejsze, rozproszone. Z bogatej oferty rynkowej można wybrać kinkiety ze światłem skierowanym w dół, w górę lub jednocześnie świecące i w dół, i w górę łagodnym światłem pośrednim, tworzącym ciekawe efekty na ścianie. Modne są ostatnio kinkiety z mas ceramicznych, gipsu, szamotu czy kamienia. Niektóre można nawet malować na kolor ściany, dzięki czemu wizualnie tworzą z nią integralną całość. Oprawa tego źródła światła, dopasowana do stylu aranżacji wnętrza, może być istotnym elementem dekoracyjnym.
W domach i mieszkaniach korzystamy z trzech rodzajów oświetlenia.
Dużą rolę w wykończeniu nowoczesnych wnętrz odgrywają elementy wykonane z płyt kartonowo-gipsowych. Stosuje się je do kształtowania i dekoracji stropów, budowania wnęk, ścianek działowych np. pogrubionych z półkami w środku. Najczęściej w tego typu zabudowach stosuje się oprawy typu downlight dyskretnie schowane - do wbudowania lub natynkowe, nieduże, a dające interesujące efekty. Ten rodzaj opraw występuje także w wersji z ruchomą obrotową lub uchylną optyką. Za ich pomocą można interesująco wyeksponować kolekcję bibelotów czy rośliny, ustawione na regale. Można też wbudować w obniżony strop większe wpuszczane oprawy, niewystające poza płaszczyznę sufitu, które mogą dawać zróżnicowane światło. Źródłem światła w oprawach wpuszczanych mogą być halogeny, liniowe świetlówki, w niektórych rodzajach opraw połączone ze sobą np. świetlówki liniowe i dwa reflektory halogenowe. Oprawy wpuszczane bywają osłonięte przezroczystą lub matową przesłoną, przy ich wyborze należy się zastanowić, czy nie będą powodowały olśnienia.
Lampy w salonie - jakie będą najlepsze?
Często dla właścicieli domu czy mieszkania istotne jest atrakcyjne wyeksponowanie posiadanej kolekcji obrazów. Specjalnie do tego celu są przeznaczone podłużne lampy, świecące w dół, montowane nad górną krawędzią ramy. Nie ma problemu z dobraniem takiej lampy do odpowiedniego stylu we wnętrzu, bywają proste minimalistyczne, nowoczesne albo stylizowane, dekorowane czy z metali szlachetnych pasujących do stylu retro. Należy dobrać lampę do grubości ramy, tak by nie powodowała zacienienia obrazu. Jeżeli chcemy dowolnie kształtować oświetlenie kolekcji rzeźb, obrazów lub roślin, możemy posłużyć się systemem oświetlenia kierunkowego, reflektorkami lub projektorami mocowanymi na szynie lub na stalowych linkach.
Dla stworzenia przytulnych kącików w salonie czy innych pomieszczeniach niezbędne są lampy stołowe.
W dużym salonie czy pokoju dziennym przyjemny nastrój tworzą lampy stojące. Są oferowane w różnych kształtach, mogą świecić zarówno światłem bezpośrednim jak pośrednim. Mogą oświetlać sufit, a światłem odbitym - delikatnie całe wnętrze, mogą mieć światło kierunkowe, gdy są przeznaczone do czytania czy innych zajęć, mogą też spełniać obie funkcje, gdy składają się z dwóch połączonych elementów, oprawy ze światłem skierowanym w górę i reflektorka świecącego w dół.
Dla stworzenia przytulnych kącików w salonie czy innych pomieszczeniach niezbędne są lampy stołowe. Umiejscowione na stolikach przy sofie, na komodach, na stole w jadalni, stworzą ciepły klimat i niebanalną dekorację, tym bardziej że można wybrać takie, które same w sobie, nawet gdy nie świecą, są unikatową ozdobą. Obudowy lamp stołowych są przeróżne. Inne efekty świetlne dają lampy kryształowe, kryształowa oprawa ożywia wnętrze grą refleksów światła, co daje niesamowity efekt wizualny; inne lampy z kloszami z tkanin o różnej fakturze, czy lampy o kloszach powycinanych we wzory, które po włączeniu światła wyświetlają na ścianach intrygujące ornamenty.
Modne są ostatnio kinkiety z mas ceramicznych, gipsu, szamotu czy kamienia.
Nowoczesność i energooszczędność w domu - oświetlenie LED
Niesamowite możliwości pojawiły się wraz z rozpowszechnieniem technologii LED. Taśmy LED zapewniają liniowe delikatne podświetlenie, są energooszczędne, a ich zastosowanie pozwala na uzyskanie intrygujących efektów dekoracyjnych we wnętrzu, tym bardziej że niektóre mają system zmiany kolorów. Stosowane są na przykład do dekoracji obniżonych sufitów. Niebanalnym rozwiązaniem jest zastosowanie takiego oświetlenia ukrytego w gzymsie na obwodzie całego pomieszczenia. Można je wykorzystać do dekoracyjnego podświetlenia faktury ścian, stopni schodów, mebli i ich cokołów, co daje niesamowity efekt lekkości mebla i optycznego powiększenia przestrzeni podłogi. Zastosowane na górnej płaszczyźnie szafek kuchennych sprawiają, że pomieszczenie wydaje się wyższe, a pod szafkami zostaje doświetlony blat roboczy. Mogą dekorować wnękę, wezgłowie łóżka czy wybrany fragment ściany. Ledy jako źródło światła są stosowane także w oprawach stojących, zwieszanych czy kinkietach.
By optycznie podzielić pomieszczenia lub podkreślić określone obszary, można zastosować oprawy wpuszczane w podłogę. Montaż tych opraw, najczęściej spotów lub reflektorów, odbywa się bezpośrednio w podłogę, emitują światło do góry. Kąt oświetlenia może być każdorazowo określony indywidualnie: wąski, szeroki strumień, symetryczny lub asymetryczny. Dostępne są różne wielkości, kształty, wzory i kolory, ale jako materiał zewnętrzny przeważa metal, ze względu na jego trwałość. Interesująco wygląda taki akcent świetlny w holu czy przy schodach, w ciągu komunikacyjnym. Oprawy tego typu można także stosować w łazience. W sprzedaży są modele odporne na wilgoć, przeznaczone specjalnie do takiego zastosowania.
Niesamowite możliwości pojawiły się wraz z rozpowszechnieniem technologii LED.
Intymny, przytulny nastrój we wnętrzu tworzą zapalone świece, lampiony, podgrzewacze ze świeczką i aromatycznymi olejkami. Jeżeli ktoś ma obawy przed otwartym ogniem świec, ze względu na dzieci lub zwierzęta, może skorzystać z dowcipnego rozwiązania, jakim są świeczki z prawdziwego wosku, ale na baterie i z żarówką LED, której płomień migocze jak prawdziwy. Bawmy się światłem i zmieniajmy swoje otoczenie wraz z oświetleniem. Dostarczy to wielu przyjemnych wrażeń, a wnętrze nie będzie nudne.