Wybór farby do ścian jest sporym wyzwaniem – choć praktycznie nie używa się już dziś farb olejnych, to i tak lista dostępnych wariantów znacząco się wydłużyła. Nowe technologie sprawiły, że farby stały się bardziej zróżnicowane zarówno pod względem estetyki, jak i szeroko rozumianej funkcjonalności.
Słowo o farbach olejnych
Farby olejne – te, które dawniej były chętnie wykorzystywane do lamperii, a dziś używane są głównie do metalu i drewna – nie są często wymieniane w kontekście wnętrz. Dzieje się tak nie bez przyczyny: ich opary, poza tym, że mocno nieprzyjemne, są zwyczajnie toksyczne. Sama farba jest wybitnie nieekologiczna i stwarza poważne problemy, na etapie odświeżania powłoki. Tego rodzaju powłoki malarskie oczywiście nadal można wykonać – potrzebne farby cały czas znajdują się w sprzedaży, ale raczej nie ma nikogo, kto by z pełną odpowiedzialnością mógł powiedzieć, że to dobry wybór do wnętrz.
Największa zaleta? Farba strukturalna świetnie zamaskuje różne niedoskonałości podłoża
Emulsje – ich rodzaje i specyfika
Pomijając kilka specjalistycznych typów farb mineralnych (pozdrowienia dla konserwatorów zabytków), do malowania wnętrz wykorzystuje się farby emulsyjne. To takie mieszanki, które w wodnej bazie zawierają dodatki organiczne oraz – nie zawsze, ale często – mineralne uszlachetniacze i dodatki. I choć wszystkie znaleźć można pod wspólnym szyldem emulsji (tak naprawdę stało się to w praktyce synonimem farby), każdy typ ma jakieś swoje cechy charakterystyczne.
Farby akrylowe są tanie
Emulsje akrylowe są tanie, bardzo zróżnicowane pod względem kolorystyki i te z co najmniej średniej półki cenowej zwykle dobrze kryją. Przeważnie jednak trzeba nałożyć ich dwie warstwy, więc pod tym względem nie stanowią rewelacyjnej propozycji. Ściany nimi pokryte dobrze oddychają i pozwalają na skuteczną migrację wilgoci, ale niestety większość emulsji tego typu nie jest jakoś wybitnie odporna na zabrudzenia.
Farby winylowe tworzą bardzo ładną, równą i połyskującą warstwę.
Farby lateksowe w domu
Obecnie to one stanowią największą konkurencję dla farb akrylowych. Kryją z zasady już za pierwszym razem i tworzą gładką, równą powierzchnię, która jest odporna na wilgoć, w pewnym zakresie pracuje przy zmianie temperatur i nie utrudnia zanadto odprowadzania wilgoci. Cena opakowania jest wyższa niż w przypadku farb akrylowych, ale ponieważ zwykle wystarcza tylko jedna warstwa, to farby lateksowe nie są w zastosowaniach wiele droższe. Odporne na zabrudzenia mogą być użyte praktycznie wszędzie w warunkach domowych.
Farby winylowe - idealne do pokoju dziecięcego
Farby winylowe tworzą bardzo ładną, równą i połyskującą warstwę. Są też zdecydowanie trwalsze i jeszcze odporniejsze na działanie promieni UV niż emulsje lateksowe. Jeśli chodzi o wybór kolorów, to nie jest źle, ale pewnych odcieni może brakować. Ich najpoważniejszą wadą jest utrudnienie przenikania pary wodnej, ale jednocześnie podwyższona odporność na zmywanie i ścieranie. To wszystko sprawia, że nadają się dobrze na przykład do salonu albo pokoju dziecięcego.
Farby ceramiczne
Farby ceramiczne mają prawie same zalety: są wręcz ekstremalnie trwałe, można je czyścić często i intensywnie, wyglądają też całkiem ładnie. Są jednak drogie, a ponieważ cały czas są raczej przedstawiane jako nowość, to oferta kolorów nie jest tak bogata, jak w przypadku farb lateksowych czy akrylowych. Przepuszczalność dla pary wodnej jest dobra i nie powinno to stanowić problemu.
Jak wybrać najlepszą farbę do wnętrz?
Najprościej byłoby powiedzieć, że najlepsza jest emulsja lateksowa i faktycznie w wielu przypadkach będzie to prostym i skutecznym rozwiązaniem wielu problemów. Ze wszystkich emulsji na pewno jest najbardziej wszechstronna, ale warto powiedzieć wprost: nie zawsze wszechstronność jest wymagana.
- Jeśli jesteś osobą, która ceni sobie trwałość kolorów i dużą odporność powłok, powinieneś zdecydować się na farby ceramiczne lub lateksowe.
- Jeżeli zależy Ci na tym, żeby remont odbył się niskim kosztem i wiesz, że po 2 czy 3 latach i tak będziesz malować ściany na nowo: emulsja akrylowa będzie optymalnym wyborem.
- W pomieszczeniach, w których wilgotność jest (lub bywa) wysoka, a temperatury zmienne: łazience, kuchni czy przedpokoju, najlepiej postawić na farbę lateksową lub ceramiczną – o wyższości jednej nad drugą w takim scenariuszu można jeszcze długo dyskutować, ale różnice nie są wielkie.
- W przypadku pomieszczeń suchych, ale narażonych na zabrudzenia – głównie pomieszczeniach gospodarczych, w garażach czy przydomowych warsztatach – możesz wybrać farbę winylową. Nie będzie to najtańsze rozwiązanie, ale pozwoli na bardzo długi czas zachować walory estetyczne.
Jaka farba będzie najlepsza do konkretnych pomieszczeń?
- Farba akrylowa jest farbą ogólnego zastosowania: sprawdzi się w przedpokoju (pamiętaj jednak o tym, że może się łatwo wybrudzić), w pokoju, gabinecie, sypialni, salonie. Nie nadaje się do malowania kuchni i łazienek lub wiatrołapów i pomieszczeń gospodarczych.
- Farba lateksowa sprawdzi się praktycznie w każdym zastosowaniu, również w łazience i kuchni, aczkolwiek warto tutaj poszukać emulsji, która będzie opisana jako kuchenna lub łazienkowa (może mieć dodatkowe walory bakteriostatyczne i grzybobójcze).
- Farba winylowa może być stosowana wszędzie tam, gdzie jest sucho, a priorytetem jest elegancki wygląd, czyli w salonach, prestiżowych gabinetach, ale też pomieszczeniach gospodarczych, gdzie jej największą zaletą będzie trwałość.
- Farba ceramiczna jest polecana szczególnie do kuchni i przedpokojów, choć tak naprawdę świetnie sprawdzi się też w innych pomieszczeniach. Jedynym ograniczeniem może być relatywnie duża łatwość ukruszenia powłoki.
A co z farbami strukturalnymi?
Farby strukturalne to również emulsje, ale z dodatkami strukturalnymi, zwykle odpowiednio pokuszonymi piaskiem czy kamieniami, ale niekiedy również dodatkami organicznymi. Część z nich nakłada się grubą warstwą za pomocą pacy, inne można nanosić zwyczajnymi metodami, a celem ma być zawsze uzyskanie powierzchni ze specyficzną teksturą.
Farby ceramiczne mają prawie same zalety
Sama farba strukturalna zwykle jest projektowana w taki sposób, aby dało się ją łatwo utrzymać w czystości, ale wiele zależy od marki i specyfiki produktu. Największa zaleta? Farba strukturalna świetnie zamaskuje różne niedoskonałości podłoża: rysy, drobne ubytki albo po prostu niezbyt urodziwą strukturę. Wady? Cena, jednak wymagana pewna wprawa przy nakładaniu i ryzyko, że efekt nie będzie wyglądał tak atrakcyjnie, jak we wzorniku. Koniec końców jednak jest to też rozwiązanie, które warto czasem rozważyć, szczególnie jeśli ściana ma sama w sobie stać się szczególnie atrakcyjną formą aranżacji wnętrza.