Segregacja śmieci to trudna sztuka. A czy warto się jej uczyć? Abstrahując od tego, że trwają prace nad sposobem dyscyplinowania osób, które tego nie robią, to nadal warto, ponieważ recykling nie tylko pozwala dbać o środowisko, ale też w dużym zakresie reguluje koszty opakowań, a te przecież przekładają się na ceny produktów.
Podstawa podstaw, czyli najważniejsze zasady segregacji
Docelowo wszyscy będziemy musieli segregować odpady na 5 frakcji: metale i tworzywa sztuczne, papier, szkło, odpady bio i pozostałe – zmieszane. Nawet jeśli gmina, w której mieszkasz, jeszcze takiego systemu nie wprowadziła, jest zobowiązana to zrobić. Na razie największe problemy pojawiają się z segregacją bioodpadów w nieruchomościach mieszkalnych wielorodzinnych, ale i na innych polach wcale idealnie nie jest.
- Wyrzucenie czegokolwiek do zmieszanych jest ostatecznością – w segregacji chodzi przede wszystkim o to, żeby ta frakcja była jak najmniejsza, ponieważ to te odpady trafiają na składowiska lub do spalarni.
- Niektóre odpady nie są objęte systemem odbioru: będą to wielkogabaryty (na przykład stare meble), elektroodpady (i to zarówno najmniejsze baterie, jak i stucalowe telewizory) oraz odpady budowlane. Tutaj generalnie rozwiązaniem są PSZOK-i.
- Odpady przed wyrzuceniem nie muszą być myte – dotyczy to szczególnie opakowań po produktach spożywczych. Nie mogą być pełne, to fakt, ale myć ani płukać ich nie trzeba.
Co wyrzucać, a czego nie, do każdego z pojemników
Poznaj zasady ekologicznej segregacji!
Pojemnik na metale i tworzywa sztuczne
Do pojemnika na metale i tworzywa sztuczne (żółty) należy wyrzucać wszystkie plastikowe opakowania – również butelki po oleju spożywczym i kosmetykach. Trafiają tu również reklamówki, puszki wszelkiego typu, domowe odpady metali kolorowych czy opakowania wielomateriałowe. Czym są wielomateriały? To takie opakowania, które powstają z trwale połączonych warstw różnych materiałów, jak na przykład kartony po mleku czy sokach.
Nie należy tu wyrzucać elektroniki, przewodów, odzieży czy zabawek, ale także części samochodowych czy opakowań po olejach technicznych.
Odpady przed wyrzuceniem nie muszą być myte – dotyczy to szczególnie opakowań po produktach spożywczych.
Pojemnik na papier
Do niebieskiego pojemnika na papier powinny trafić gazety, luźne kartki czy kartony. Papier tu wrzucany powinien być czysty (odpada więc na przykład karton po pizzy). Nie wrzucaj tu chusteczek ani papierowych ręczników (brudnych, czyste mogłyby tu trafić, ale po co wyrzucać czyste ręczniki?). Nie wrzucaj też papierów powlekanych czy zabrudzonych materiałami budowlanymi.
Pojemnik na szkło
Tu sprawa jest prosta: do zielonego pojemnika (w niektórych gminach wciąż używane są białe) trafiają wszystkie szklane opakowania bez względu na kolor i stan. Nie wrzucaj tu natomiast porcelany, lamp, luster, potłuczonej zastawy, szkła żaroodpornego ani żarówek. To zdecydowanie najprostsza część segregacji – pamiętaj tylko, że zakrętki i kapsle trafić powinny do pojemnika żółtego.
Pojemnik na bioodpady
Brązowe pojemniki na bioodpady wykorzystaj, aby wyrzucić resztki jedzenia, trawę, gałęzie (pamiętaj, że niektóre gminy odbierają odpady ogrodowe oddzielnie, czasem nawet nieodpłatnie), skorupki po jajkach itd. Nie wyrzucaj produktów pochodzenia zwierzęcego: mięsa, mleka itd. Nie powinny tui też trafić ziemia, kamienie czy płyty drewnopodobne.
Pojemnik na odpady zmieszane (resztkowe)
Do pojemnika na odpady zmieszane (teoretycznie powinien być czarny, ale jakoś nie wydaje się prawdopodobne, żeby wszystkie gminy teraz przemalowywały kontenery na śmieci) wyrzuć tylko i wyłącznie to, co nie wpada w żadną inną kategorię segregacji.
Do pojemnika na metale i tworzywa sztuczne (żółty) należy wyrzucać wszystkie plastikowe opakowania
Pułapki segregacji odpadów
System segregacji odpadów nie jest skomplikowany i nietrudno się go nauczyć, ale są takie kwestie, które naprawdę trudno rozstrzygnąć. Ba! Są i takie odpady, co do których klasyfikacji wciąż nie ma jednoznacznej rady. W takiej sytuacji dobrze byłoby poszukać odpowiedzi u źródła, czyli bezpośrednio w gminie lub firmie zajmującej się odbiorem odpadów, ale podręczną pomoc mogą stanowić aplikacje smartfonowe. Świetną przygotował Urząd Miasta Warszawa. Tam opisano tysiące mniej i bardziej popularnych typów odpadów wraz z ich zaszeregowaniem.
Teoretycznie powinno to wystarczyć, natomiast w praktyce system segregacji, choć powinien być jednolity w całym kraju, to wcale taki nie jest. A mało tego – niektóre odpady trafiają do pojemników, w których raczej trudno by się ich było spodziewać.
Niespodzianki w segregacji odpadów 2021
Przygotowaliśmy listę odpadów, których segregacja przysparza problemy z różnych powodów. Warto się z nią zapoznać, bo to ciekawe i przydatne informacje.
- Opony samochodowe można oddać za darmo do PSZOK-u (serwis oponiarski zwykle pobierze opłatę za utylizację, ponieważ jako odpady z działalności opony nie będą odebrane za darmo). Z drugiej strony – jeśli samodzielnie serwisujesz rower, to opona rowerowa powinna trafić do zmieszanych. oczywiście możesz zawieźć ją do PSZOK-u, ale to nie jest konieczne.
- Butelki po olejach i oliwach spożywczych i kosmetycznych trafiają do pojemników na segregowane odpady. Nie musisz ich wcześniej myć ani płukać, możesz wyrzucić bezpośrednio po opróżnieniu do pojemnika na tworzywa albo szkło, zależnie od typu butelki.
- Koperta z okienkiem i koperta bąbelkowa są traktowane bardzo różnie. Nie są to typowe wielomateriały, więc generalnie nie powinny trafić do żółtego pojemnika, choć w wielu gminach właśnie takie postępowanie jest zalecane. Nasza rada: spróbuj je rozdzielić i folię wyrzucić oddzielnie, a papier oddzielnie. W przeciwnym razie – choć to nielogiczne – taka koperta według niektórych gmin powinna trafić do odpadów zmieszanych.
- Opakowania styropianowe generalnie powinny trafiać do żółtego pojemnika i dotyczy to także pudełek po produktach spożywczych, jeśli nie są brudne. Wyjątkiem są styropiany budowlane. I tu nie ma pełnej jednomyślności do ram styropianowych na przykład po telewizorach. Niektóre gminy proszą, żeby w miarę możliwości duże elementy styropianowe oddawać do PSZOKu, ale nawet wtedy wolno je wyrzucić do żółtego pojemnika.
System segregacji odpadów nie jest skomplikowany i nietrudno się go nauczyć
- Odpady bio (tu zaskoczenia nie ma) i szkło (a tu trochę jest) należy wyrzucać bez worków. W przypadku makulatury i plastików worki w niczym nie przeszkadzają. Do bio nie powinny trafiać nawet worki papierowe.
- Jeśli masz spore ilości odpadów, które powinny trafić do odpadów zmieszanych – na przykład usuwasz pokaźną kolekcję płyt kompaktowych – dobrze byłoby skontaktować się PSZOK-iem, czy można tam oddać odpady. Pracownicy będą wiedzieli, jaka jest obowiązująca ścieżka utylizacji.
Generalnie do PSZOK-u warto jeździć. Większość z nas naprawdę ma tam parę kilometrów, a i tak często przejeżdża się w pobliżu. Spora część odpadów stamtąd jeszcze będzie w jakiś sposób poddana recyklingowi, więc nie trafi bezsensownie na składowisko.